بررسی تغییرات ساختاری کلیه در جنین­های مادران هایپرگلیسمیک و اثرات تجویز مادری عصاره­ی آبی- الکلی گیاه چرخه (launaea acanthodes) بر آن

بررسی تغییرات ساختاری کلیه در جنین های مادران دیابتی و اثرات تجویز مادری عصاره-ی آبی-الکلی گیاه چرخه (launaea acanthodes) بر آن چکیده مقدمه: دیابت حاملگی سبب عوارض بسیاری در جنین و فرزندان از جمله آسیب به تکوین کلیه ی در حال تشکیل در جنین و شیوع ابتلای بیش تر به بیماری های کلیوی در سنین بزرگسالی می شود. استفاده از گیاهان برای پایین آوردن قند خون از قدیم تا به امروز مورد توجه بسیاری از مردم بوده است. گیاه چرخه یکی از گیاهان مناطق مرکزی ایران است که اهالی بومی از جوشانده ی آن برای پایین آوردن قند خون استفاده می کنند. مطالعه ی حاضر به منظور بررسی تغییرات ساختاری کلیه در جنین های مادران دیابتی و اثرات تجویز مادری عصاره ی آبی-الکلی گیاه چرخه (launaea acanthodes) بر آن است. مواد و روش ها: تعداد 15 موش صحرایی ماده ی بالغ پس از جفت گیری و مشخص شدن روز صفر بارداری به طور تصادفی در پنج گروه کنترل، شم (گاواژ و تزریق زیرجلدی آب مقطر)، هایپرگلیسمی mg/kgstz:sc)55)، هایپرگلیسمی تیمار شده با گاواژ عصاره (mg/kg 150 (stz+extractو هایپرگلیسمی تیمار شده با تزریق زیرجلدی انسولین (iu/kg/day:sc 5 stz+insulin) تقسیم شدند. گروه های تجربی در روز هفتم بارداری با یک بار تزریق stz هایپرگلیسمیک شدند و از روز نهم بارداری، به طور روزانه تیمار شدند. در روز هجدهم بارداری، جنین ها از بدن مادر خارج و پس از انجام مراحل بافت شناسی، حجم کلیه، حجم کورتکس، حجم فضای استرومایی و تعداد گلومرول ها به کمک روش های استریولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: قند خون مادران، وزن جنین ها، حجم کلیه، حجم کورتکس، حجم فضای استرومایی و تعداد گلومرول های کلیه ی جنین، در گروه هایپرگلیسمی، هایپرگلیسمی تیمار شده با عصاره و هایپرگلیسمی تیمار شده با انسولین نسبت به گروه کنترل و شم به طور قابل توجهی کاهش یافت (05/0>p). بحث و نتیجه گیری: کاهش حجم کلیه، حجم کورتکس و تعداد گلومرول ها در جنین های مادران هایپرگلیسمیک با کاهش رشد داخل رحمی جنین ارتباط مستقیم دارد. برخلاف انتظار، عصاره ی آبی- الکلی گیاه چرخه نه تنها نتوانست موجب کاهش قند خون و جلوگیری از اثرات زیان آور قند خون بالا بر کلیه جنین ها شود، بلکه خود نیز احتمالا? به دلیل دارا بودن ترکیبات آلکالوئیدی و فلاونوئیدی، موجب بروز اثرات تراتوژنیک احتمالی بر رشد و تکوین کلیه جنین می گردد. کلمات کلیدی: هایپرگلیسمی، بارداری، کلیه، launaea acanthodes، موش صحرایی.